خشکی چشم یکی از مشکلات شایع چشمی است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود آن را تجربه می‌کنند. در این حالت، سطح چشم به اندازه کافی اشک تولید نمی‌کند یا کیفیت اشک پایین است و به‌خوبی نمی‌تواند چشم را مرطوب نگه دارد. در نتیجه فرد احساس سوزش، خارش، قرمزی، سنگینی پلک‌ها یا حتی تاری دید را تجربه می‌کند.
این مشکل ممکن است موقتی یا مزمن باشد و عواملی مانند استفاده طولانی از موبایل و کامپیوتر، کمبود خواب، قرار گرفتن در معرض باد و آلودگی، افزایش سن، استفاده از لنزهای تماسی یا برخی داروها می‌توانند در بروز آن نقش داشته باشند. خشکی چشم اگر درمان نشود، در طولانی‌مدت می‌تواند به التهاب و آسیب سطح قرنیه منجر شود.

چرا خشکی چشم اتفاق می‌افتد؟

خشکی چشم زمانی رخ می‌دهد که تولید اشک کاهش پیدا کند یا کیفیت آن مناسب نباشد و در نتیجه سطح چشم به‌خوبی مرطوب نمی‌ماند. دلایل شایع آن عبارتند از:

• افزایش سن (کاهش طبیعی ترشح اشک با بالا رفتن سن)
• کار طولانی‌مدت با موبایل یا کامپیوتر که باعث کاهش دفعات پلک زدن می‌شود
• هوای خشک یا آلوده
• استفاده از لنزهای تماسی برای مدت طولانی
• داروها (مثل داروهای ضد آلرژی، ضدافسردگی یا فشار خون)
• بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، آرتریت روماتوئید یا مشکلات تیروئید

علائم شایع در خشکی چشم

نشانه‌های خشکی چشم معمولاً به‌تدریج ظاهر می‌شوند و ممکن است با خستگی یا تحریک چشم اشتباه گرفته شوند. علائم اصلی عبارت‌اند از:

• سوزش یا احساس جسم خارجی در چشم
• قرمزی و خارش
• حساسیت به نور
• تاری دید موقتی به‌ویژه هنگام مطالعه یا کار با موبایل
• ترشح اشک بیش از حد

چه کسانی بیشتر در معرض خشکی چشم هستند؟

بعضی افراد به دلایل شغلی یا بدنی، بیشتر در معرض این مشکل قرار دارند:

• افرادی که زیاد با صفحه‌نمایش کار می‌کنند (کارمندان اداری، طراحان، گیمرها و دانش‌آموزان)
• زنان میانسال و یائسه به‌علت تغییرات هورمونی
• افراد مسن به‌علت کاهش تولید اشک
• کسانی که در محیط‌های خشک یا دارای تهویه قوی، کار می‌کنند
• استفاده‌کنندگان از لنز تماسی
• بیماران مبتلا به دیابت، رماتیسم مفصلی یا تیروئید

پیشگیری از خشکی چشم در دنیای دیجیتال امروز

با رعایت چند نکته ساده می‌توان از خشکی چشم جلوگیری کرد یا شدت آن را کاهش داد:

چه زمانی باید به چشم‌پزشک مراجعه کنیم؟

در بیشتر موارد خشکی چشم خفیف است و با مراقبت‌های خانگی کنترل می‌شود، اما در شرایط زیر باید حتماً به پزشک مراجعه کرد:

• سوزش یا درد چشم مداوم است.
• تاری دید دائمی یا احساس جسم خارجی در چشم دارید.
• قرمزی یا ترشح چشمی شدید مشاهده می‌شود.
• قطره‌های معمولی تأثیر ندارند یا علائم بدتر می‌شوند.
• در اثر خشکی، چشم‌ها هنگام بیدار شدن به هم می‌چسبند یا باز کردن آن سخت است.

سخن پایانی

خشکی چشم ممکن است در ابتدا فقط کمی آزاردهنده باشد، اما اگر درمان نشود می‌تواند به آسیب قرنیه، عفونت و حتی کاهش دائمی بینایی منجر شود بنابراین:

1. هرگز سوزش یا تاری مداوم چشم را بی‌اهمیت ندانید.
2. قطره‌های بدون نسخه را بی‌هدف مصرف نکنید؛ بعضی از آن‌ها می‌توانند مشکل را بدتر کنند.
3. اگر احساس کردید چشم‌هایتان حتی با خواب یا استراحت هم خشک می‌مانند، این یک هشدار جدی است.

چشم‌ها سرمایه‌ای هستند که جایگزین ندارند و مراقبت از آن‌ها ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر از درمان آسیب‌های بعدی است.